24 Ekim 2018 Çarşamba

İNSAN ÖZÜNÜN XEYİR VƏ ŞƏR ƏMƏLLƏRİNİN YARADICISIDIR


   Hikmət İslam oğlu Əliyev. 
Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü, 
Veteran jurnalist.


     Adil İrşadoğlu Əliyev Ağdam şəhərində dövrünün ziyalısı olmuş, ədəb-ərkani ilə fərqlənib seçilmiş babası Məhəmməd Kərbəlayi Mikayıl oğlunun ocağında dünyaya göz açmış və uşaqlıq dövrünü, yeniyetmə çağlarını böyüyüb boy atdığı doğma baba yurdunda keçirmişdir.

     Adilin baba yurdunda görüb rastlaşdığı mənzərələr sanki poetik təbiət lövhəsi olub. Yaşı əsri ötmüş, uca, əzəmətli, barlı, bərəkətli meyvə ağacları, növbə-növ qızıl gül kolları körpə və sonra yeniyetmə Adili büsbütün əhatə etmişdi. Uşaqlıq dövrü dolaşıb oynadığı həyət-bacada gəzdiyi yerlər yaşıl xalıya bənzər göz-könül oxşayan çəmənliyə bürünmüşdü. Həyətdəki üzərinə qədim füruzəyi kilim sərilmiş taxtın üstünə uzanıb, başını nənəsi Hurizatın dizinə söykəyib barını, bəhərini baba ocağından əsirgəməyən qocaman tut ağacının ağuşunda, həzin mehli kölgəsində nənəsinin şirin ləhcəli dilindən süzülən bayatılarını dinləyə-dinləyə pozulmaz, silinməz uşaqlıq yaddaşına həkk etdirərdi...

...Nənəsinin nəvazişindən, onun dilindən eşitdiyi folklor nümunələrini yaddaşında hifz edib saxlayan Azərbaycan Dövlət Universitetinin tələbəsi Adil Əliyev həmin bayatıları "Sovet kəndi" qəzetində çap etdirməklə ilk nəvə olaraq nənəsi Hurizata olan ülfətini, mənəvi borcunu qismən də olsa ödəməyə səy göstərmişdir. 

     Bu sətirlərin müəllifi kimi ürək ağrısı ilə qeyd etmək istəyirəm ki, zatı, kökü, səxavəti olmayan, mükəmməl tərbiyə görməyən, əməli kökdən qidalanmayan, avtobioqrafiyası  şübhəli şəxslər ayrı-ayrı peşə və sahələrdə cəmiyyət və insanlıq üçün zərrə qədər ədalət və faydası olmadığı halda meydan sulayır və "populyarlıqlarını" gözümüzə soxurlar. Çox təəssüflər olsun ki, belə şəxslər efirdən düşmür, müasir gəncliyin əxlaqına mənfi təsir göstərir və onların zövqlərini korlayırlar.

     Adilin atası İrşad Məhəmməd oğlu Əliyev isə belələrindən tam fərqli olaraq hələ yaşı 18-ə çatmamış könüllü olaraq 2-ci Dünya Müharibəsinə getmiş və 7 il nümunəvi hərbi xidmət göstərmişdir. Onun bir zabit kimi fədakar və peşəkar xüsusiyyətlərini  nəzə alan Sovet hökuməti İrşad Əliyevi ən məsuliyyətli bölgəyə xidmət etməyə göndərmişdir. Sonrakı illərdə Ağdam rayon Milis Şöbəsində 20 il Siyasi Şöbənin rəisi olsa da həyat və fəaliyyəti dövründə yaşadığı rayonda heç kəsə qarşı qərəzli və ədalətsiz olmamışdır. Yeri gəlmişkən bir faktı deyim. Vaxtilə Ağdamda 1-ci katib işləmiş Telman Orucovla Bakıda, tədbirlərin birində görüşdüm və kimin övladı olduğumu ona dedim. Telman müəllimin dediyi sözü olduğu kimi qeyd edirəm. "- Baxmayaraq ki, mən (oxu Telman Orucov) Ağdam rayonunun rəhbəri idim, İrşad və İslam Əliyev qardaşlarından açığını desəm, həm ehtiyat edir, həm də çəkinirdim". Telman müəllimin müdrik yanaşması atam və əmim barədə dediyi fikirlər olduqca ibrətamizdir. Bu fikrin dərinliyinə varsaq məddahlıqdan, yaltaqlıqdan, çoxüzlü, məkirli, həris və tamahkir məxluqlardan Məhəmməd kişinin övladlarının nə qədər çox seçildiyinin, ləyaqət sahibi olduqlarının şahidinə çevrilirik. Mənə elə gəlir ki, dərin izaha ehtiyac yoxdur... Böyük şairimiz Rəsul Rzanın təbirincə desək, - "Yaman çətindir yaşamaq kişi ömrünü..."

     Adil Əliyevin anası Qənirə Rüstəm qızı Rüstəmova ömrünün və taleyinin 50 ildən çoxunu müəllimliyə və pedaqoji fəaliyyətə sərf etmişdir. Müəllim adını və şərəfini daim uca tutmuşdur. Ağdam kimi şəhərdə nə bir valideyndən, nə də dərs dediyi çoxsaylı şagirdlərindən həyatı boyu heç bir təmənna ummamışdır. Dərs dediyi şagirdlərdən ən böyük umacağı və istəyi onların Vətənə faydalı şəxs kimi yetişməsi  və ən böyük mükafatı onların uğurlarından sevinərək qəbul etdiyi gül-çiçək dəstələri olmuşdur.

     Yuxarıda qeyd etdiyim nə varsa bunlar Adil İrşad oğlu Əliyevin yaşadığı həyat həqiqətlərinin bir hissəsidir. O ki, qaldı Adili tanıyan və ya tanımayanlar onunla səfərdə, səyahətdə bir yerdə olsalar, onu daha dərindən tanıya bilərlər. O, yol yoldaşlarının hər birinə qarşı diqqət və qayğısını, hətta özündən yaşca kiçiklərə belə əsirgəməyir. Duzlu-məzəli söhbətləri, baməzə zarafatları ilə tərəf müqabillərinə xoş ovqat, yaxşı əhval-ruhiyyə təlqin edir. Adili hər zaman üst-başı səliqəli gördüm. Səliqə-səhmanı ilə yanaşı həmişə məsuliyyətli və intizamlı olmağı ilə başqalarına nümunə göstərir. 

     Adil Əliyevin Vətənə, xalqa olan münasibəti daim gözümüzün önündə olub. Onun tarix boyu başı bəlalar və müsibətlər çəkmiş Qarabağın taleyinə olan vətəndaş mövqeyini və münasibətini iki faktla qeyd etməyi borc sanıram. Dövlət Televiziyasında işlədiyi dövrlərdə  o, ermənilərin məkirli əməllərini həmkarlarından daha çevik duyaraq vətənə laqeyd qalmadı, özünü tez irəli atdı, yenicə ailə qurmasına baxmayaraq iki körpə övladını Allahın ümidinə buraxıb Vətənin harayına, doğma Şuşanın, Qarabağın müdafiəsinə getdi. Bütün bunlar heç də asan olmayan tarixi bir şəraitdə baş verirdi. Əgər belə olmasaydı, daxili düşmən əli ilə qətlə yetirilən Şuşa rayonunun icra başçısı Mikayıl Gözəlov: - "Mənim qardaşım, ehtiyatlı ol. Özünü qoru, gəncsən. Erməni hiyləgər və satqın olduğu qədər də məkirli və amansızdır", - deməzdi. O, Adilin tutduğu yolun yalnız Vətən olduğunu çox yaxşı bilirdi... 

     Məni ciddi düşündürən və olduqca narahat edən bir fikrimi açıqlayıram. 1988-ci ildən bugünədək Vətənin harayına hay verən, bu yolda canını fəda edən, peşə borcunu əsirgəməyən, tutduğu yoldan dönməyən Adilin bu tarixi hadisələrdə iştirakına həm həmkarları, həm yaşıdları, eləcə də AzTv-nin keçmiş və indiki rəhbərliyi biganə qalmış və susmağa üstünlük vermişlər. Əsli, nəcabəti, kimliyi, keşmişi, bu günü, yəni bioqrafiyası şərəf gətirməyən, baş ucaltmayan, mərifətə, kamilliyə kökü bağlı olmayan ünsürlərin Vətəndə izləri qalmayacağı kimi, belə məxluqların insanlığa da heç bir faydası yetməz. Necə olur ki, 76 il bundan öncə noyabr, dekabr aylarında Mazdok uğrunda vuruşan azərbaycanlı əsgər, indi isə müharibə veteranı Zülfəli kişi o vaxt neçə gün ac qalmasına baxmayaraq qəhrəman döyüş yoldaşlarını itirdiyinə görə arxa cəbhədən göndərilmiş ərzaq məhsuluna əl uzatmır, indi isə döyüş yoldaşlarının adını bir-bir çəkir, onları həyacanla yad edir və unutmur... Adil isə televiziya kollektivi, həmkarları, tələbə yoldaşları və dostları tərəfindən unudulur...

     Vətən yolunda xidmət göstərmiş hər bir şəxsə isti münasibətlə yanaşmaq ədalətli olmalıdır. Çünki söhbət Vətənə təkzibolunmaz faktlarla təmənnasız xidmətdən gedir. 

     İkinci faktım isə yenə Vətəndir. Daha sonralar, 1994-cü ilun aprelində erməni işğalçıları Goranboy istiqamətindən hucuma başlayanda gərgin döyüş zamanı jurnalist Adil İrşadoğlu (Əliyev), rejissor Rövşən Nicat və teleoperator Tahir Qarayev Azərbaycanın Gülüstan kəndi uğrunda döyüşdə düşmənin mühasirəsinə düşürlər. Bu tarixi döyüş, bu tarixi səhnə Adilin şəxsi arxivindəki verilişində qalmaqdadır. 

     Adil AzTv-nin tarixində ilk dəfə olaraq çalışdığı baş redaksiyada "Salnamə muzey"i yaratmışdı. Bu, əsl vətənpərvərlik nümunəsi idi. Düşmənin ərazilərimizi işğal etməsini sübut edən hərbi nümunələr həmin muzeydə saxlanılırdı. Təəssüf ki, Adilin vətən yolunda göstərdiyi bu əməli xidmətin də üstündən xətt çəkilib. 

     Adil İrşadoğlunun ictimai dərdlərə qarşı heç vaxt biganə qaldığını müşahidə etməmişəm. Bir diləyimi də bildirmək istəyirəm. Bəşəri dəyərlərə xidmət göstərən tərbiyə və əxlaq sahiblərinə hörmətlə yanaşmaq azdır. Onları qorumaq və dəyərləndirmək gərəkdir. Adil kimiləri müqəddəs Vətənə bir təhlükə görəndə hünər və fədakarlıqlarını əsirgəmirlər, özlərini bu yolda borclu sanırlar. Belə şəxslər haqqında söz açıb danışmaq və yazmaq hesab edirəm ki, haqqında söhbət gedən şəxsə başucalığı gətirdiyi kimi, onu qeyd edən, dəyərləndirənlərə də başucalığı gətirir. 

     Adil İrşadoğlunun Tanrıdan ən böyük diləyi Qarabağın tezliklə erməni işğalından azad edilməsi və Azərbaycanın bütövləşməsidir. Biz də onun bu istəyinin tezliklə çin olmasını arzulayırıq. Amin...

Hiç yorum yok: